جین فوندا دوست دارد میان مردگان کتاب بخواند!
کتابخوانی
نیویورکتایمز ستونی دارد که در آن با افراد سرشناس درباره کتابهایی که خواندهاند، عادات و سلایق مطالعهشان مصاحبه میکند. سوالها کم و بیش یکسان هستند و پاسخها دریچهی تازهای را برای شناخت از شخصیت این افراد - از نویسنده و بازیگر تا کنشگر و محقق - باز میکند. ما چند تا از این مصاحبهها را انتخاب کردهایم که ترجمه و خلاصهی آنها را در وبلاگ نوگام میخوانید.
«جین فوندا»
بازیگر و کنشگری که کتاب جدیدش «من چه میتوانم بکنم؟» درباره تغییرات اقلیمی است، دوست دارد در قبرستان در حالیکه به سنگ قبرهای قدیمی تکیه میکند، کتاب بخواند. البته میگوید اخیرا فرصت این کار را نداشته!
چه کتابهایی کنار تختخواب دارید؟
خب، ما در میانهی یک همهگیری هستیم و من هم در قرنطینه به سر میبرم پس کوهی از کتابها دارم: «بالاخره، آب برای کیست؟ سپردن محفاظت از آب به نهادهای عمومی» اثر مود بارلو، «آیا زندانها منسوخند؟» اثر آنجلا وای. دیویس، «بولینگ به تنهایی: فروپاشی و نوزایش همزیستی آمریکایی» اثر رابرت. دی. پوتنام، و «سرزمین زیرین: سفر به عمق زمان» اثر رابرت مک فارلین.
آخرین کتاب خیلی خوبی که خواندید چه بود؟
«فراداستان» نوشته ریچارد پاورز.
تجربه کتابخوانی ایدهآلتان را توصیف کنید (کی، کجا، چه چیزی، چگونه).
موقعیت مورد علاقهام خواندن در تنهایی در رستوران حین خوردن غذاست. در خانه، یک پایه روی میز آشپزخانهام دارم که کتاب روی آن سوار میشود و صفحات را باز نگه میدارد که کار خواندن را موقع غذا خوردن آسان میکند. الان که مجرد هستم، بیشتر شبها در تختخواب کتاب میخوانم، ولی وقتی نوجوان بودم، مکان مورد علاقهام برای مطالعه، روی شاخه خیلی بزرگ درخت راش بود که مشرف به یک قبرستان خیلی قدیمی بود. دوست دارم در قبرستان در حالیکه به سنگ قبرهای قدیمی تکیه دادهام، کتاب بخوانم، هرچند که این اواخر فرصت زیادی برای این کار نداشتهام.
چه کتابی را همه باید تا قبل از ۲۱ سالگی بخوانند؟
دخترها: «تجدید حیات اوفلیا» اثر ماری پیفر
پسرها: «پسران واقعی» اثر ویلیامز. اس. پولاک.
چه کتابی را بهتر است کسی تا قبل از ۴۰ سالگی نخواند؟
زنان: «با صدای متفاوت: نظریه روانشناختی و رشد زنان» نوشته کارول گیلیگان.
مردان: «نمیخواهم دربارهاش صحبت کنم: غلبه برمیراث نهفته افسردگی مردان» نوشته ترنس ریل.
کدامیک از نویسندگان- رماننویسان، نمایشنامهنویسان، منتقدان، روزنامهنگاران، شاعران- امروز را بیشتر تحسین میکنید؟
تا-نِهیسی کوتس، چارلز. ام. بلو، فرانک برونی، جین مایر، آن پچت، آروندهاتی روی، ماری کار، جارد دایموند و جرمی. او. هریس.
چه کتابی، اگر بوده، روی پیشرفت هنری شما بیشترین تاثیر را داشته است؟
کتابها تاثیر بسزایی در مسیر زندگیام و رشد شخصیام داشتهاند و مطمئنا موجب رشد هنریام هم شدهاند.
چه کتابی را دوست دارید که از رویش فیلم یا سریال تلویزیونی ساخته بشود به شرطی که تا به حال اقتباسی از آن نشده باشد؟
«وضعیت شگفتانگیز» اثر آن پچت، ولی به خاطر محل فیلمبرداری که در آمازون باید باشد، واقعا چالشبرانگیز میشود.
نقش کدام شخصیت داستانی را دوست دارید بازی کنید؟
نورا در «خانهی عروسک». من یکبار نقشش را بازی کردم، ولی نتوانستم آنطور که باید نقش را خوب ایفا کنم.
آیا کتابی که بهتان آرامش بدهد دارید؟
اشعار مری اولیور و امیلی دیکینسون.
آخرین کتابی که شما را به خنده انداخت چه بود؟
«زندگی مرگ من خواهد بود: و شما هم همینطور!» نوشته چلسی هندلر
آخرین کتابی که شما را به گریه انداخت چه بود؟
«عذرخواهی» اثر ایو انسلر.
آخرین کتابی که شما را خشمگین کرد چه بود؟
«مهر خورده از همان ابتدا» اثر ایبرام ایکس کندی.
جالبترین چیزی که اخیرا از یک کتاب یاد گرفتهاید چیست؟
اینکه درختها با یکدیگر رابطه برقرار میکنند، به هم اعلان خطر میکنند و مواظب سلامتی یکدیگرند. آنها همچنین قابلیت یادگیری دارند. همین الان که این را مینویسم، به جنگلهای آمازون فکر میکنم و قلبم میشکند.
چه چیز در آثار ادبی بیشتر روی شما تاثیر میگذارد؟
وقتی به ایده یا داستانی برمیخورم که مسیر زندگی شخصی مرا تغییر میدهند و زمانیکه نویسندهای از کلمات منحصربهفردی به گونهای منحصربهفرد برای خلق یک لحظه یا زندگی بخشیدن به یک شخصیت استفاده میکند.
از خواندن چه ژانرهای بهخصوصی لذت می برید؟ و از کدامیک از آنها دوری میکنید؟
من علاقهای به رمان عاشقانه یا ترسناک ندارم. اغلب کتابهای کلاسیک میخوانم – دیکنز، تولستوی، پروست – یا رماننویسان معاصر. ولی بیشتر کتابهای غیرداستانی میخوانم که موضوعشان تمرکز بر چیزی دارد که میخواهم بیشتر دربارهاش بدانم. این اواخر، مشغول خواندن کتابهایی درباره نژادپرستی هستم که نویسندگان سیاهپوست نوشتهاند. اثر نویسندگانی مانند بالدوین، هورستون، لنگستون هیوز، تا-نِهیسی کوتس، ایزابل ویلکرسون و ایبرام کندی. سالهای زیادی را صرف خواندن درباره مسیحیت کردم و همینطور عقاید گنوسی. کتابهای بسیاری پیرامون آزار جنسی کودکان هم خواندهام. هر چه آلیس میلر نوشته خواندهام.
چگونه کتابهایتان را مرتب می کنید؟
رمانها و کتابهای شعر به دو گروه تقسیم میشوند، ولی همهی غیرداستانیها بر حسب موضوع مرتب میشوند. بزرگترین بخش در کتابخانه من کتابهایی است که یا زنان نوشتهاند یا دربارهی زنان است، روانشناسی، مذهب، زندگینامه، سیاست، اقتصاد و حقوق کارگر و محیط زیست.
چه کتابی در کتابخانه شما هست که ممکن است مردم را شگفت زده کند؟
انجیل.
بهترین کتابی که هدیه گرفتهاید چیست؟
«روستای بن سوک» اثر جاناتان شل. گروهی از سربازان آمریکایی که در جنگ ویتنام جنگیده بودند آن را به من هدیه دادند. زندگی مرا عوض کرد. همسر فرانسویام را ترک کردم، به آمریکا برگشتم و به جنبش ضدجنگ با ویتنام ملحق شدم.
در کودکی چه کتابهایی میخواندید؟ بیشتر با چه نوع کتابهای کودکانه و چه نویسندگانی همدم بودید؟
من عاشق همهی کتابهای معمایی نانسی درو و رمانهایی دربارهی اسبها مانند «زیبای سیاه» و «اسب سیاه» بودم. ولی خواندن «عمارتهای سبز» در ۱۲ سالگی خاطرهانگیزترینشان بود. کاملا در کتاب غرق شدم.
آیا تا به حال به خاطر خواندن کتابی به دردسر افتادهاید؟
نه، ولی وقتی که ۱۱ سال داشتم خودم را در کمد حبس کردم تا کتاب «دوکهای امبوی» را بخوانم به خاطر اینکه به من گفته شده بود در آن صحنههای سکسی هست. وقتی الان به آن نگاه میاندازم، چیزی در آن پیدا نمیکنم.
اگر یک ضیافت شام ادبی ترتیب بدهید، کدام سه نویسنده را - مرده یا زنده - دعوت میکنید؟
شکسپیر. نمیخواهم تا این تجربه با کس دیگری تضعیف بشود. به علاوه، من کس دیگری را همراه او نمیتوانم مدیریت کنم. شاید حتی از پس او هم برنیایم.
Image Credit: Jillian Tamaki
جین فوندا دوست دارد میان مردگان کتاب بخواند!: